Reikicentrum Ságapo

Mijn zus, Truus Crins-Verstappen, overleed op 13 april 2009. Het was Pasen. Zij was 55 jaar jong. Ze overleed aan de gevolgen van borstkanker, aan de gevolgen van chemo... We droegen haar naar de wondermooie afscheidsdienst. Daarna kwamen we (haar man Jan, haar kinderen Steffie en Janneke, haar moeder, haar vrienden en vriendinnen en ik) met lege handen, en met een leegte in ons hart en in ons leven weer buiten...

Een aantal weken van tevoren was ik bij het 'slecht-nieuws-gesprek', waar de oncoloog haar mededeelde dat ze het vanaf nu 'alleen moest gaan doen'... Na dit gesprek liepen we gezamenlijk door de intens lange gang in het ziekenhuis en ik hoor, nu nog steeds, haar stem die vervuld was van ongeloof en wanhoop: "Dus ik ga dood", zei ze.

Haar geest, haar spirit, benadrukte iets anders; nog altijd vol leven en vol energie, precies zoals ze was. Maar de chemobehandelingen hadden hun sporen nagelaten... ze was moe, zó moe.

Ze overleed, na een lang en intensief behandeltraject, aan hetzelfde soort en type borstkanker dat ik nu ook bleek te hebben. Zij koos destijds (2004) voor een borstbesparende operatie, had uitzaaiingen in de okselklier, ontwikkelde drie jaar later botmetastasen, kreeg weer diverse ziekmakende chemokuren en bestralingen. Ná de chemo werd ze alsmaar zieker.

Ik heb ongelooflijk met haar meegeleefd en vaak ook meegeleden. Langs de kant staan en een geliefde verliezen doet zo'n pijn… Ik mis haar nog elke dag. Aan het begin van mijn eigen proces werd 'het goede voorbeeld' (dat mijn grote, wijze zus altijd voor me is geweest) plotseling - tijdelijk - een 'fout voorbeeld'.

Herinneringen

Nog steeds ben ik dankbaar voor het feit dat ik haar heb uitgenodigd om samen op vakantie te gaan. Twee zusjes, 7 jaar verschillend in leeftijd, dus onze jeugdherinneringen leken eigenlijk in niets op elkaar. Maart 2008: twee zusjes gaan naar Tenerife. "We gaan herinneringen maken", zei ze. En, ja, dat hebben we gedaan... herinneringen gemaakt! We hebben genoten, en dat was helend - voor ons allebei.

"Misschien heb ik het te licht opgepakt", zei ze wel eens. "Misschien heb ik het niet serieus genoeg genomen".

Ik weet nu, meer dan ooit, dat kanker een serieus proces is, dat je niet te licht mag opvatten. Je lichaam volgt de instructies die het van je geest ontvangt. Je DNA luistert naar elk woord dat je tegen jezelf zegt en registreert elke emotie die je ondergaat.

Citaten Andreas Moritz:
"Honderd vrouwen die een knobbeltje in de borst hadden, werden ondervraagd voordat ze wisten dat ze borstkanker hadden. Een op de twee die de ziekte had, had in de vijf jaar daarvoor een grote traumatische gebeurtenis, zoals een sterfgeval, in haar leven meegemaakt."
"In kanker schuilt een diepe zin, hoe moeilijk dat misschien ook te begrijpen valt. Het doel ervan is niet vernietiging, maar het genezen van wat niet meer heel is..."
"Kanker betekent ´niet van jezelf houden´."

Een keuze?

Als een arts tegen je zegt: "Het is kwaadaardig", is in 5 seconden de agenda van je leven leeg. Er telt dan nog maar één ding: de strijd aangaan met de ziekte, en alles op alles zetten om te overwinnen en verder te gaan met leven.

In de eerste periode, net na mijn diagnose, klonk voortdurend het droevige lied van Robert Long in mijn hoofd: "Jij en ik" ("Ik ben verdrietig en boos, ik voel me machteloos. Mijn idealen sterven een voor een. Ook al doe je je best, het helpt geen ene pest. Het wordt maar steeds beroerder om ons heen. Want jij en ik, dat is waar, we horen bij elkaar, O God, dat hoop ik maar, jij en ik. Er dreigt zoveel gevaar, maar we schuilen bij elkaar, jouw wang tegen mijn haar, jij en ik...")

Ik heb ongelooflijk veel steun gehad aan mijn lieve partner, die met me praatte, me liet huilen, me optilde uit het dal en me steunde.

Er komt erg veel op je af bij een kankerdiagnose. Moelijke, zware ervaringen. Daarom is het extra belangrijk om te (kiezen voor) genieten.

Of, zoals Hinreise ooit zei: "Ik vertel ze dan dat er maar twee opties zijn: óf je sterft binnenkort, of je blijft leven. Als je binnenkort sterft, kun je maar beter nú veel plezier hebben, toch? Als je niet sterft, moet je nu ook plezier hebben, want er is niets dat zo goed is voor je immuunsysteem."

Genieten... Moeilijk? Jazeker!

Maar gelukkig-zijn kun je overal. Het is een innerlijke houding. Je kunt gelukkig zijn door een mooie film op TV, een Reikibehandeling, de geur van wierook, een gesprek met een vriendin, een wandeling, massage, een terrasje, prachtige muziek...

Regelmatig kleine genietmomenten inlassen in het leven zorgt er voor dat je de balans kunt bewaren. Dat maakt het mogelijk om alle zware momenten te doorstaan.

Hoe gek het ook klinkt: genieten is onmisbaar in een kankerproces. Zorg daardoor goed voor jezelf, sta het jezelf toe. En wees trots op jezelf, dat je dat kunt!

Genieten, omdat herstellen van kanker hard werken is: het herstellen van chi - de levenskracht, voldoende slapen, op vaste tijden (vegetarisch) eten, lichaamsbeweging, zonlicht, het oplossen van stress en conflictsituaties, jezelf binnenstebuiten keren en de wereld laten zien waar je je voor verbergt.

Kanker is echter altijd een boodschap van liefde. Het is een boodschap om niet langer de dingen te doen die je pijn bezorgen en meer dingen te gaan doen die je plezier geven.

GENIET.